"Η ρυθμική αμεσότητα της καθομιλουμένης της πρώτης εκδοχής φέρνει στο νου τις αυτοσχεδιαστικές συγκοπές της τζαζ, ενώ τονίζει συγχρόνως τη δύναμη του καθημερινού. Αναζητώντας τις ρίζες του ανθρώπινου συνόρου όπου η τέχνη συναντά τη συνομιλία, ο Κέρουακ καταφέρνει να συγχρονίσει την εμπειρία με την αφήγηση. Η ανησυχία του Τζακ, για παράδειγμα, φανερώνεται από τις επαναλήψεις του, μια τεχνική που εμφανίζεται σ'όλο το κείμενο. Επιπλέον, ο Κέρουακ χρησιμοποιεί μόνο μια άνω τελεία κι έτσι οι προτάσεις δεν έχουν τον ίδιο βαθμό συντακτικής ιεραρχίας και αιτιότητας που υπάρχει στην τελική εκδοχή. Κάθε συναίσθημα είναι εξίσου σημαντικό με το προηγούμενο, κάτι που αντιστοιχεί με την αναζήτηση της "πλάκας" που υπάρχει στο μυθιστόρημα. Οι ανεπαίσθητες αλλαγές στη στίξη δεν αλλοιώνουν απλώς το ρυθμό της φράσης, αλλά αμβλύνουν και το νοηματικό αποτέλεσμα.
Από το χειρόγραφο μέχρι την έκδοση του 1957, οι παύλες και τα αποσιωπητικά γίνονται συχνά κόμματα. Τα κόμματα γίνονται συχνά άνω τελείες και τελείες. Η ροή διακόπτεται. Το να ακολουθείς μια παύλα από το ένα σημείο στο επόμενο χωρίς να σταματήσεις για να φτιάξεις τη δομή της αναμενόμενης λογικής μιας πρότασης αναπαριστά καλύτερα την αίσθηση ότι βρίσκεσαι πραγματικά στο δρόμο με τον Νιλ, όπως και παράθεση περιγραφών χωρίς δευτερεύουσες προτάσεις. Το "χοροπηδούσα μόνο με το βαμβακερό παντελόνι μου στο παχύ χαλί" γίνεται στην τελική εκδοχή, "χοροπηδούσα στο παχύ χαλί, φορώντας μόνο το βαμβακερό παντελόνι μου". Στην τελική εκδοχή η υγιής ισότητα όλων των εμπειριών στο παρόν περικόπτεται. Διαβάζοντας το χειρόγραφο, καταλαβαίνουμε τι εννοεί ο Κέρουακ όταν στο δοκίμιό του "Belief & Technique in Modern Prose" περιλαμβάνει ως "ουσιώδες" χαρακτηριστικό της πεζογραφίας "Υποταγμένη στα πάντα, ανοιχτή, να ακούει". Την ίδια στιγμή, το χειρόγραφο είναι μια αργκό, ένας κώδικας για μυημένους, ένας τρόπος να αλλάξουμε τους κανόνες των κανονικών αγγλικών για να τους ασκήσουμε κριτική και να τους αναθεωρήσουμε, για να αμφισβητήσουμε τον τρόπο με τον οποίο η γλώσσα θεσπίζει την εξουσία. Και, το πιο σημαντικό, είναι μια προστασία απέναντι στην αφομοίωση.
Ο Thelonious Monk είχε πει κάποτε για τη τζαζ : "Θα φτιάξουμε κάτι που δεν θα μπορούν να το κλέψουν γιατί δεν θα μπορούν να το παίξουν".
Σε μια εποχή ελέγχου της πληροφορίας, το ξαναπλάσιμο των βασικών εργαλείων της επικοινωνίας πέρα από τα όρια του κυρίαρχου είναι ανατρεπτική τέχνη.
Ο Κέρουακ φαίνεται ότι προσπαθούσε να καταλάβει την Αμερική με έναν τρόπο που θα περιείχε μια κρυφή διαδικασία διόρθωσης, έναν τρόπο να γιατρευτούν οι απώλειες και οι αποτυχίες που είναι έμφυτες στην ίδια την δομή της γλώσσας μας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, μετά από ένα απόγευμα με μεγάλους της τζαζ, όπως ο Dizzy Gillespie και ο Miles Davis, κατάλαβε ότι μια "τέχνη που εκφράζει τον νου του μυαλού και όχι το νου της ζωής (την ιδέα της θνητής ζωής στη γη), είναι μια τέχνη νεκρή". Όπως και οι ευρωπαίοι πρωτοποριακοί καλλιτέχνες των προηγούμενων δεκαετιών, ο Κέρουακ ήθελε να εκμηδενίσει την απόσταση ανάμεσα στη ζωή και την τέχνη. Προσπαθώντας να εξηγήσει τη σημασία του πανκ συγκροτήματος Sex Pistols, της δεκαετίας του 1970, ο Greil Marcus γράφει ότι ο δίσκος τους "έπρεπε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο κάθε συγκεκριμένος άντρας ή γυναίκα έκανε τις καθημερινές του μετακινήσεις". Έτσι ακριβώς, καθώς διάβαζα το χειρόγραφο σ'ένα κοντινό μου καφέ, έπιασα τον εαυτό μου να κοιτάζει απ'το παράθυρο τους ανθρώπους να περνάνε και συνειδητοποίησα, μέσα στο ρεμβασμό μου, ότι το Στο Δρόμο πρέπει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο πίνει κανείς τον καφέ του.
(...)
Ο Κέρουακ σε κάνει ν'αγαπήσεις για να χάσεις τον εαυτό σου. Συντονίζεσαι με κάτι που βρίσκεται οριστικά έξω απ'τη γλώσσα -ένα αχνό βουητό επίγνωσης που μπορείς μόνο να το νιώσεις, μέχρι τον βαθύτερο πυρήνα της ύπαρξης. Νομίζω ότι ο καλύτερος τρόπος να βιώσεις αυτό το έργο είναι μόνος μπροστά σ'ένα παράθυρο, νιώθοντας την ένταση ενός ποιήματος, ενός πίνακα, ενός τραγουδιού που είναι έτοιμο να ακουστεί, με το κεφάλι γερμένο ελαφρά προς τις αόρατες δυνάμεις που εγγυώνται πως, ότι κι αν γίνει, οι καλλιτέχνες θα συνεχίσουν, όπως λέει ο Κέρουακ, να "μεταφράζουν την παθιασμένη ένταση της ζωής". Σε τυλίγει η αίσθηση ότι σ'έχουν στοιχειώσει άνθρωποι και τόποι και συγκεκριμένες στιγμές που σε ωθούν, όπως τον Κέρουακ, στις "παρυφές της γλώσσας όπου ξεκινάει η φλυαρία του ασυνείδητου" ελπίζοντας ότι θα βρεις το μυστικό κουμπί του ΣΤΟΠ πριν το βρει αυτό που σου αποκαλύπτεται, ώστε να το κάνεις να συνεχίσει, ό,τι κι αν είναι.
Penny Vlagopoulos
Ξαναγράφοντας την Αμερική
Το έθνος των "υπόγειων τεράτων" του Κέρουακ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου